7 cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online hiệu quả bạn nên biết
Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, học online đã trở thành xu hướng tất yếu tại bậc Trung học Cơ sở (THCS). Tuy nhiên, học trực tuyến vẫn gặp không ít thách thức với cả thầy và trò. Làm thế nào để tăng hiệu quả học tập, giữ được sự tương tác và truyền cảm hứng cho học sinh? Bài viết này sẽ bật mí 7 cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online hiệu quả, bám sát thực tế cùng những kinh nghiệm quý giá dành cho các thầy cô. Cùng khám phá để giúp mỗi buổi học online trở nên sinh động, bổ ích hơn nhé!
1. Sử dụng tiêu chuẩn về kỹ năng số cho giáo viên và học sinh
1.1 Sự cần thiết của kỹ năng số khi dạy và học online
Dạy – học trực tuyến đòi hỏi cả giáo viên và học sinh đều phải thành thạo các kỹ năng số cơ bản. Kỹ năng này không chỉ giúp thầy cô truyền đạt kiến thức mà còn hỗ trợ học sinh chủ động hơn khi tiếp cận bài giảng. Nghiên cứu của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2022 chỉ ra, có đến 70% học sinh THCS gặp khó khăn với các phần mềm học tập trong thời gian đầu học online (Nguồn: MOET). Vì vậy, trang bị kỹ năng công nghệ là bước đầu tiên trong cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online hiệu quả.
1.2 Hướng dẫn sử dụng công cụ, phần mềm học trực tuyến
Giáo viên nên bắt đầu mỗi khóa học với phần hướng dẫn ngắn về cách đăng nhập, sử dụng các tính năng cơ bản như bật/tắt camera, micro, gửi bài tập, truy cập tài liệu. Có thể quay sẵn video hướng dẫn để học sinh xem lại bất cứ lúc nào. Ngoài ra, thầy cô nên đưa ra các quy tắc sử dụng công nghệ để đảm bảo an toàn trên không gian mạng, giúp các em hình thành thói quen lành mạnh nơi học tập online.
Tham khảo thêm các kỹ năng học tập hiệu quả tại chuyên mục Học tập của Novateen.
2. Xây dựng kế hoạch bài giảng phù hợp với học online
2.1 Tối ưu hóa nội dung – thời lượng để phù hợp với online
Các chuyên gia giáo dục khuyên rằng bài giảng trực tuyến nên ngắn gọn, tập trung vào những điểm chính, hạn chế lý thuyết dài dòng và chú trọng thực hành, thảo luận. Thời lượng mỗi tiết nên duy trì từ 25–35 phút để giảm áp lực lên mắt cũng như tăng khả năng tập trung của học sinh. Đây là một trong những cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online rất thực tế được nhiều trường áp dụng thành công.
2.2 Tận dụng đa dạng hình thức truyền đạt
Thay vì chỉ sử dụng PowerPoint, thầy cô có thể lồng ghép video, hình ảnh minh họa, bản đồ tư duy, trắc nghiệm tương tác hoặc cho học sinh cùng xây dựng tài liệu trên Google Docs, Padlet… Giải thích bằng ví dụ thực tế giúp học sinh dễ tiếp thu và tăng hứng thú học tập. Đừng quên đưa ra các bài tập ngắn, câu hỏi nhỏ trong giờ học để kiểm tra sự chú ý và hiểu bài của các em.
3. Tăng cường giao tiếp và phản hồi thường xuyên
3.1 Giao tiếp liên tục như “lớp học thật”
Cảm giác “xa cách” là một trong những trở ngại lớn của học online. Một nghiên cứu của Edutopia cho thấy, học sinh tham gia tương tác nhiều hơn sẽ có thành tích tốt hơn. Vì vậy, giáo viên cần duy trì giao tiếp hai chiều: thường xuyên đặt câu hỏi, gọi tên học sinh phát biểu, sử dụng chat, emoji, bảng tương tác… Đừng ngại dành vài phút đầu giờ để thăm hỏi sức khỏe, tâm trạng của các em.
3.2 Phản hồi nhanh, cá nhân hóa cho học sinh THCS
Một trong những cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online hiệu quả là đưa ra nhận xét, phản hồi nhanh cho từng bài tập hay thắc mắc của học sinh. Thầy cô nên tổng hợp thắc mắc chung, trả lời công khai lẫn nhắn riêng với các em cần hỗ trợ thêm. Điều này giúp học sinh nhận thấy sự quan tâm, đồng hành và yên tâm trao đổi, chia sẻ khi có khó khăn trong học tập.
Để tìm hiểu thêm về tâm lý học sinh khi học online, bạn có thể đọc thêm ở chuyên mục Tâm lý của Novateen.
4. Khuyến khích học sinh tự học, làm việc nhóm online
4.1 Hướng dẫn học sinh phương pháp tự học trực tuyến
Tự học là kỹ năng không thể thiếu khi học online. Thầy cô nên dạy các em cách lập thời gian biểu, chủ động tra cứu tài liệu, tự đặt mục tiêu, biết ghi chú thông minh khi học trực tuyến. Đặt bài tập dựa trên vấn đề thực tiễn để học sinh vận dụng tư duy, không chỉ dừng lại ở ghi nhớ máy móc.
4.2 Tổ chức các nhóm nhỏ bàn luận, hợp tác giải quyết vấn đề
Học online nhưng thầy cô hoàn toàn có thể chia lớp thành các nhóm nhỏ trên Zoom, Teams, Google Meet, sử dụng breakout room để các nhóm thảo luận hoặc làm bài cùng nhau. Cách này giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp, hợp tác, đồng thời giảm cảm giác cô lập thường gặp khi học online. Để đảm bảo hiệu quả, giáo viên nên giao vai trò rõ ràng trong nhóm và có thời gian tổng kết sau khi thảo luận.
Ngoài ra, ba mẹ có thể tham khảo thêm các cách dạy con thích ứng với học online để phối hợp cùng nhà trường.
5. Sử dụng công cụ kiểm tra và đánh giá linh hoạt
5.1 Đa dạng hình thức kiểm tra online
Để đánh giá công bằng và hiệu quả, giáo viên nên kết hợp các hình thức kiểm tra: trắc nghiệm trực tuyến, bài luận ngắn, thuyết trình video, bài tập nhóm… Điều này vừa giúp học sinh THCS phát triển đa kỹ năng, vừa giảm gian lận khi học online. Các nền tảng như Google Forms, Quizizz, Kahoot được rất nhiều thầy cô áp dụng.
5.2 Báo cáo kết quả học tập chi tiết cho phụ huynh – học sinh
Một trong những cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online là thường xuyên tổng hợp, chuyển kết quả học tập, nhận xét cho cả học sinh lẫn phụ huynh qua email hoặc ứng dụng lớp học. Công khai tiêu chí đánh giá, minh bạch hóa kết quả sẽ giúp đối thoại giữa nhà trường và gia đình thuận lợi hơn.
6. Quan tâm hỗ trợ tâm lý, động viên tinh thần học sinh
6.1 Lắng nghe chia sẻ, tâm tư học sinh THCS
Không khí học đường thiếu hụt làm nhiều bạn cảm thấy căng thẳng và thiếu động lực khi học online. Thầy cô có thể tổ chức các tiết sinh hoạt, giao lưu, cùng chia sẻ cảm nhận, khó khăn mà các em gặp phải. Từ đó, tìm ra các giải pháp như chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, tạo nhóm hỗ trợ học tập, hoặc nhờ đến chuyên gia tâm lý khi cần thiết.
6.2 Động viên, tôn vinh nỗ lực của học sinh
Hãy dành lời khen ngợi kịp thời cho mọi cố gắng, sáng tạo trong mỗi buổi học online, dù là nhỏ nhất. Có thể thiết lập bảng vinh danh online, tặng “huy hiệu ảo” để tăng động lực cho các em. Theo Forbes, hành động công nhận nỗ lực giúp học sinh duy trì động lực và sự tự tin trong môi trường học tập số (Nguồn: Forbes).
7. Kết nối phụ huynh – nhà trường trong việc học online
7.1 Giao tiếp thường xuyên với phụ huynh qua kênh trực tuyến
Sự phối hợp giữa giáo viên – phụ huynh đóng vai trò then chốt trong cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online. Giáo viên nên xây dựng kênh thông tin riêng (nhóm Zalo, Email, ứng dụng lớp học), thông tin kịp thời tiến độ học tập, khó khăn của các em. Qua đó, phụ huynh hiểu và có vai trò hỗ trợ tích cực hơn cho con khi học tại nhà.
7.2 Hướng dẫn phụ huynh cùng tạo môi trường học online hiệu quả
Thầy cô có thể chia sẻ tài liệu, hướng dẫn về cách hỗ trợ con thiết lập góc học tập, quản lý thời gian, theo dõi sức khỏe trong mùa học online. Hợp tác này sẽ giúp học sinh THCS giữ được nhịp học tập, tinh thần tích cực – nền tảng để đạt kết quả tốt khi học trực tuyến lâu dài.
Xem thêm các kiến thức hữu ích về dạy học và phát triển giáo dục tại mục Kiến thức của Novateen hoặc khám phá nguồn tài liệu từ Trang chủ Novateen.
Giải đáp thắc mắc thường gặp về cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online
1. Giáo viên nên làm gì khi học sinh bị mất tập trung trong giờ học online?
Thầy cô có thể xen kẽ câu đố, trò chơi nhỏ, thảo luận hoặc yêu cầu học sinh bật micro/camera để tăng sự tỉnh táo. Chia tiết học thành các phần ngắn và cho các em nghỉ giải lao ngắn cũng rất hiệu quả.
2. Có công cụ nào giúp tổ chức bài kiểm tra online hiệu quả không?
Công cụ như Google Forms, Quizizz, Kahoot, Microsoft Forms đều được nhiều giáo viên lựa chọn vì dễ sử dụng và cho phép kiểm tra dưới nhiều hình thức.
3. Làm thế nào để phối hợp với phụ huynh trong hỗ trợ học sinh học online?
Giáo viên nên giữ liên lạc thường xuyên với phụ huynh qua các nhóm trực tuyến, thông báo tiến độ và khó khăn của học sinh, đồng thời hướng dẫn phụ huynh cách hỗ trợ con tại nhà.
4. Nếu học sinh gặp khó khăn về tâm lý khi học online, giáo viên nên làm gì?
Hãy tạo điều kiện để các em chia sẻ, lắng nghe, động viên, đồng thời phối hợp cùng phụ huynh và chuyên gia tâm lý khi cần thiết để hỗ trợ các em kịp thời.
5. Có thể nâng cao tính tương tác trong lớp online bằng cách nào?
Áp dụng đa dạng hình thức dạy học như thảo luận nhóm, game hóa kiến thức, sử dụng bảng tương tác, check-in đầu giờ học giúp tăng sự tương tác và gắn kết giữa thầy – trò.
Mong rằng với 7 cách giáo viên hỗ trợ học sinh THCS khi học online trên, mỗi thầy cô sẽ giúp các em phát huy tối đa năng lực trong môi trường số hiện đại!
