Học sinh nên ôn bài bao lâu mỗi ngày là phù hợp? Chuyên gia gợi ý thời gian vàng để đạt hiệu quả cao
Bạn đang băn khoăn không biết “Học sinh nên ôn bài bao lâu mỗi ngày là phù hợp?” để thực sự nhớ lâu, vận dụng hiệu quả, giữ tinh thần thoải mái mà vẫn nâng cao thành tích học tập? Đừng lo, các chuyên gia giáo dục và tâm lý học đã có nhiều nghiên cứu giúp bạn xác định thời gian ôn bài lý tưởng mỗi ngày cho từng lứa tuổi và từng nhu cầu. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết và cung cấp cho bạn các bí kíp vàng để xây dựng lịch học khoa học.
Quan điểm khoa học về thời lượng ôn bài hằng ngày
Thời gian tối ưu cho từng nhóm tuổi
Mỗi lứa tuổi học sinh có khả năng tập trung và hấp thụ kiến thức khác nhau. Theo Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA), học sinh tiểu học có thể tập trung tốt nhất trong 15–25 phút cho mỗi phiên học. Đối với học sinh THCS và THPT, thời gian này kéo dài tới 30–45 phút.
- Lớp 1–5: 60–90 phút/ngày, chia thành 3–4 phiên/lần 20–25 phút
- Lớp 6–9: 90–120 phút/ngày, chia thành 3–4 phiên/lần 30 phút
- Lớp 10–12: 120–180 phút/ngày, chia thành 4–6 phiên/lần 30–40 phút
Lưu ý: Thời lượng này bao gồm cả ôn tập lý thuyết, làm bài tập, luyện đề, đọc thêm kiến thức mới,… để đảm bảo vừa đủ kiến thức, vừa tránh gây quá tải và giảm sút hứng thú học tập. Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về kiến thức, hãy truy cập chuyên mục Kiến thức của Novateen.
Mô hình khoảng nghỉ – bí quyết giúp não tiếp thu lâu hơn
Theo nghiên cứu của Viện Sức Khỏe Quốc gia Mỹ, não bộ cần được nghỉ ngơi hợp lý để thúc đẩy ghi nhớ dài hạn. Áp dụng mô hình học tập Pomodoro: 25–30 phút học, nghỉ 5 phút.
- Sau mỗi 2 tiếng, nên nghỉ dài 15–20 phút bằng việc tập nhẹ, ngồi thiền hoặc trò chuyện tích cực.
- Không nên học liên tục quá 50 phút sẽ khiến não bị “quá tải”, dễ giảm hiệu quả ghi nhớ.
Để tìm hiểu thêm về tâm lý và động lực học tập của học sinh, bạn có thể tham khảo chuyên mục Tâm lý của Novateen.
Lợi ích khi tuân thủ thời gian ôn bài mỗi ngày phù hợp
Cải thiện trí nhớ, tăng hiệu quả tiếp thu
Khi “học sinh nên ôn bài bao lâu mỗi ngày là phù hợp” được thực hiện đúng, não bộ sẽ tối ưu hóa năng lượng và khả năng lưu trữ thông tin dài hạn. Theo báo cáo của Bộ Giáo dục Singapore, nhóm học sinh dành khoảng 2 giờ ôn tập/ngày đạt kết quả thi tốt hơn 23% so với nhóm chỉ ôn 30 phút/ngày hoặc học dồn cục trước kỳ thi.
Duy trì động lực, phòng tránh stress học đường
Ôn bài vừa đủ giúp học sinh có thêm thời gian nghỉ ngơi, giải trí và phát triển kỹ năng sống. Điều này giảm bớt áp lực “học điên cuồng”, phòng tránh mệt mỏi, suy kiệt tinh thần – một trong những vấn đề tâm lý nổi bật ở học sinh Việt Nam hiện nay (theo khảo sát của Vietnamnet 2022).
Để giúp con cân bằng giữa học và chơi, phụ huynh có thể tham khảo thêm nhiều bài viết thực tiễn tại chuyên mục Dạy con của Novateen.
Cách xác định thời gian ôn bài lý tưởng cho bản thân
Đánh giá khối lượng bài vở mỗi ngày
Không phải tất cả học sinh đều cần ôn bài giống nhau. Hãy bắt đầu bằng việc liệt kê các môn ưu tiên, thời lượng bài tập, phần nào chưa vững,… Từ đó, lên lịch phân bổ mỗi phần trong ngày, tránh dồn ép hoặc bỏ quên môn yếu.
Lắng nghe tín hiệu cơ thể và não bộ
Bạn dễ buồn ngủ, chán nản hoặc không nhớ nổi những gì vừa học? Có thể bạn đã vượt ngưỡng học tập tối ưu. Khi cảm thấy mất tập trung, hãy chủ động nghỉ 5–10 phút, uống nước hoặc ra ngoài hít thở không khí trong lành trước khi học tiếp.
Nhiều học sinh chia sẻ, khi chia nhỏ thời gian ôn tập, kết hợp giải lao hợp lý thì việc học hấp thụ nhanh hơn, nhớ lâu hơn, không cảm thấy áp lực.
Bí quyết phân chia thời gian “vàng” giúp học sinh ôn bài hiệu quả
Kết hợp “học lý thuyết – luyện tập – ôn lại”
Thay vì chỉ đọc lý thuyết hoặc làm bài tập đơn lẻ, hãy chia thời gian ôn bài theo nguyên tắc: 40% học mới, 40% luyện bài tập áp dụng, 20% ôn lại nội dung đã học. Ví dụ: 1 buổi ôn 2 tiếng; nên dành:
- 50 phút học và ghi chú lý thuyết
- 50 phút làm bài tập áp dụng
- 20 phút tổng ôn, nhắc lại điểm chính
Sắp xếp linh hoạt theo khối lượng từng môn và lịch bận cá nhân sẽ giúp duy trì hiệu quả lâu dài.
Chủ động lập thời gian biểu tuần/tháng
Sử dụng app nhắc nhở, bảng kế hoạch, hoặc lịch giấy để chia lịch học – chơi cân đối cho từng tuần. Ngoài khoảng ôn bài chính, nên ưu tiên những “slot vàng” như sáng sớm khi não tỉnh táo, hoặc đầu giờ tối (19h30–21h) vì đây là lúc não dễ tập trung nhất.
Những lưu ý quan trọng khi xây dựng thói quen ôn bài khoa học
Không học quá sức, bỏ qua dấu hiệu mệt mỏi
Nhiều bạn nghĩ “học càng nhiều càng tốt” nhưng thực tế, học quá mức dễ gây kiệt sức, mất ngủ, tập trung kém. Hãy chú ý dấu hiệu sức khỏe như đau đầu, buồn nôn, mất ngủ – đó chính là lời cảnh báo cần nghỉ ngơi.
Linh hoạt điều chỉnh theo từng thời điểm
Vào những giai đoạn trước kiểm tra, thi học kỳ, bạn có thể tăng thêm 30–60 phút ôn tập. Tuy nhiên, sau khi kết thúc, hãy giảm về mức ổn định để tránh hao mòn năng lượng. Quan trọng nhất là sự kiên trì đều đặn chứ không phải ôn bài “cấp tốc”.
Giải đáp thắc mắc thường gặp về thời gian ôn bài mỗi ngày
1. Nếu đã thuộc bài thì có nên tiếp tục ôn không?
Có! Việc ôn lại giúp chuyển kiến thức sang trí nhớ dài hạn, phòng trường hợp “học rồi quên ngay”. Hãy dành 10–15 phút/ngày xem lại ghi chú nhanh dù đã thuộc bài.
2. Học sinh cấp 2 có cần ôn bài mỗi ngày không?
Nên duy trì tối thiểu 90 phút/ngày, ưu tiên các môn khó hoặc yếu. Các ngày cuối tuần có thể dành thêm thời gian tổng hợp ôn tập.
3. Có cần ôn bài vào ngày nghỉ hoặc lễ Tết không?
Có thể giảm thời lượng, chỉ cần 20–30 phút/ ngày giữ nhịp học, sau đó nghỉ thoải mái để tái tạo năng lượng.
4. Làm gì nếu không thể tập trung ôn bài?
Chia nhỏ phiên học, chọn giờ vàng bản thân tỉnh táo nhất. Nghỉ giải lao, vận động nhẹ xen kẽ để cải thiện sự tập trung, cân bằng tâm lý.
5. Phụ huynh nên hỗ trợ con ôn bài thế nào?
Quan sát sức khỏe, trao đổi động viên khi con mệt mỏi. Tạo môi trường học tập yên tĩnh, đồng thời hướng dẫn con lập lịch học phù hợp. Để biết thêm cách đồng hành cùng con, phụ huynh nên đọc chuyên mục Dạy con trên Novateen.
- Xem thêm bài học, kỹ năng tại Học tập
- Trang chủ Novateen
